Hóa học là môn học bạn sẽ được tiếp xúc từ lớp 8 và tiếp tục theo bạn suốt quãng đời học tập cấp 2 và cấp 3. Hóa học liên quan đến các nguyên tố hóa học, hợp chất và phản ứng của các chất với nhau. Vậy, phản ứng hóa học là gì? Và có những loại phản ứng hóa học nào được học ở lớp 8? Bản chất của phản ứng hoá học là gì? Cùng Trường trực tuyến khám phá qua bài viết này nhé!
1. Bản chất của phản ứng hóa học là gì?
Phản ứng hóa học là quá trình chuyển đổi từ một chất này sang một chất khác. Cụ thể, khi bạn kết hợp một chất ban đầu với một chất khác, các chất này có thể phản ứng với nhau và thay đổi thành các chất mới.
Một phản ứng hóa học luôn bao gồm hai thành phần chính là chất tham gia và chất sản phẩm. Chất tham gia là chất ban đầu, chất bị thay đổi trong quá trình phản ứng. Chất sản phẩm là chất được tạo ra sau phản ứng.
Cách biểu diễn phản ứng hóa học như sau:
Tên các chất tham gia phản ứng → Tên chất sản phẩm
Lưu ý rằng tên chất tham gia và chất sản phẩm cần được viết dưới dạng công thức hóa học và có hệ số tương ứng với mỗi chất.
Nếu các chất tham gia phản ứng hoàn toàn, tức là chuyển hết thành chất sản phẩm và không có phản ứng ngược lại, bạn sẽ sử dụng mũi tên một chiều để biểu diễn phản ứng.
Tuy nhiên, nếu các chất tham gia không chuyển hết thành sản phẩm, đó là phản ứng thuận nghịch. Trong trường hợp này, bạn sẽ sử dụng mũi tên hai chiều.
2. Diễn biến của phản ứng hóa học
Để hiểu rõ hơn về diễn biến của phản ứng hóa học, hãy xem xét ví dụ cụ thể về phản ứng tạo thành phân tử nước từ hai chất Oxi và Hidro.
Trước khi phản ứng xảy ra, hai nguyên tử Oxi liên kết với nhau và hai nguyên tử Hidro liên kết với nhau. Sau phản ứng, một nguyên tử Oxi sẽ kết hợp với hai nguyên tử Hidro. Trong quá trình phản ứng, liên kết giữa hai nguyên tử Oxi và hai nguyên tử Hidro bị đứt gãy.
Tóm lại, trong một phản ứng hóa học, chỉ có liên kết giữa các nguyên tử thay đổi, làm cho phân tử ban đầu biến đổi thành phân tử mới.
3. Điều kiện để phản ứng hóa học xảy ra
Một số phản ứng hóa học có thể xảy ra ngay lập tức chỉ cần các chất tiếp xúc với nhau mà không cần bất kỳ năng lượng ban đầu nào.
Tuy nhiên, nhiều phản ứng chỉ xảy ra khi được đun nóng đến nhiệt độ thích hợp.
Ngoài ra, một số phản ứng khác cần chất xúc tác để phản ứng xảy ra nhanh hơn. Sau phản ứng, chất xúc tác không bị thay đổi.
4. Tổng hợp các loại phản ứng hóa học
4.1. Phản ứng hóa hợp
Phản ứng hóa hợp là phản ứng của hai hoặc nhiều chất chỉ tạo thành một chất sản phẩm. Ví dụ:
4.2. Phản ứng phân hủy
Phản ứng phân hủy là phản ứng của một chất ban đầu bị phân hủy thành hai hoặc nhiều chất khác nhau. Ví dụ:
4.3. Phản ứng oxi hóa – khử
Phản ứng oxi hóa – khử là phản ứng mà các chất tham gia có sự oxi hóa và khử. Nói cách khác, phản ứng oxi hóa – khử là phản ứng có sự dịch chuyển electron giữa các chất trong phản ứng hoặc có sự thay đổi số oxi hóa của một số nguyên tố. Chất khử là chất nhường electron và chất oxi hóa là chất nhận electron.
Ví dụ:
4.4. Phản ứng thế
Phản ứng thế là phản ứng giữa các đơn chất và hợp chất, trong đó nguyên tử của đơn chất thay thế nguyên tử của một nguyên tố khác trong hợp chất. Ví dụ:
4.5. Phản ứng tỏa nhiệt
Phản ứng tỏa nhiệt là phản ứng có đi kèm hiện tượng giải phóng năng lượng dưới dạng nhiệt. Ví dụ như phản ứng đốt cháy xăng dầu để cung cấp năng lượng cho máy móc, phương tiện giao thông…
Team Trường trực tuyến vừa dành thời gian tổng hợp và chia sẻ cho các bạn những kiến thức về phản ứng hóa học. Những thông tin cơ bản này là nền tảng giúp bạn học tốt hóa hơn. Hãy ghi chú lại để sử dụng làm tài liệu cho việc học và giải bài tập hóa học trong tương lai. Đừng quên theo dõi Trường trực tuyến để học trực tuyến thêm nhiều kiến thức bổ ích. Chúc bạn có một ngày học tập hiệu quả!