Axit clohiđric (HCl) là một loại axit mạnh, được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống với lượng sản xuất lên đến 20 triệu tấn mỗi năm. Mặc dù có tính ứng dụng cao, nhưng HCl vẫn là một chất gây độc. Vậy, chúng ta cùng tìm hiểu các chất tác dụng với HCl và những điều cần lưu ý khi sử dụng axit độc này nhé!
1. HCl là gì?
Axit clohiđric (HCl) còn gọi là axit muriatic, có ký hiệu hoá học HCl. Khi ở dạng khí, HCl không màu, có mùi khá hắc và tan được trong nước tạo thành dung dịch axit mạnh. Ở dạng lỏng, HCl là một dung dịch không màu, có khả năng bay hơi, nhưng không dễ cháy. Nồng độ tối đa của axit HCl đậm đặc là 40%, lúc này dung dịch có màu hơi vàng và có khả năng tạo thành sương mù axit trong môi trường ẩm.
2. Các chất tác dụng với HCl
Tính chất hoá học của HCl bao gồm các đặc tính của một axit mạnh như:
- Axit HCl làm đổi màu quỳ tím: Khi tiếp xúc với dung dịch axit, quỳ tím sẽ chuyển màu từ xanh sang đỏ.
- Axit clohiđric tác dụng với các kim loại có thể tạo thành muối và hidro.
- Axit clohiđric tác dụng với oxit kim loại, tạo thành muối clorua và nước.
- Axit clohiđric tác dụng với bazơ, tạo thành muối clorua và nước.
- Axit clohiđric tác dụng với muối, tạo thành muối mới và axit mới.
- Axit clohiđric cũng có khả năng tác dụng với hợp chất có tính oxi hoá, thể hiện tính khử.
3. Điều chế và sản xuất axit HCl
Trong phòng thí nghiệm, axit HCl được điều chế bằng cách đun nóng muối NaCl thể rắn với axit H2SO4 đặc. Còn trong công nghiệp, axit HCl được sản xuất bằng cách tổng hợp trực tiếp hai khí là Clo và Hidro, sau đó dung dịch axit HCl được tạo ra bằng cách hấp thụ khí Clo vào nước.
4. Những ứng dụng của axit HCl
Tính chất hoá học của axit HCl cho phép nó có rất nhiều ứng dụng trong cuộc sống. Một số ứng dụng tiêu biểu của axit clohiđric bao gồm:
- Tẩy gỉ bề mặt kim loại: HCl được sử dụng để tẩy rỉ sắt, thép và làm sáng bóng bề mặt kim loại.
- Sản xuất hợp chất hữu cơ: HCl được sử dụng để sản xuất các hợp chất như Vinyl clorua và dicloetan, thành phần chính của nhựa PVC và than hoạt tính.
- Sản xuất hợp chất vô cơ: Axit HCl là một thành phần chính trong các hóa chất PAC trợ lắng và các loại vật liệu để mạ điện. Nó cũng được sử dụng trong xử lý nước thải và sản xuất giấy.
- Cân bằng độ pH: HCl được sử dụng để điều chỉnh độ pH trong nước bể bơi.
- Ngoài ra, axit HCl còn có ứng dụng trong ngành công nghiệp khai thác dầu, làm giảm độ axit trong thực phẩm đóng hộp và vệ sinh nhà cửa.
5. Lưu ý trong quá trình sử dụng axit HCl
Vì tính chất độc của axit HCl, chúng ta cần lưu ý trong quá trình bảo quản và sử dụng chất này. Một số điều cần nhớ bao gồm:
- Sử dụng vật liệu chứa đựng chống ăn mòn để bảo quản axit HCl.
- Tránh tiếp xúc với chất dễ cháy nổ và chất có tính oxi hoá.
- Để axit HCl trong nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời và tiếp xúc với nước.
- Trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ khi sử dụng axit HCl và luôn kiểm tra nồng độ các thành phần trong nước.
Dùng axit HCl cẩn thận và chú ý đến sức khỏe của bạn và những người xung quanh. Tìm hiểu kỹ về tính chất của axit HCl trước khi sử dụng và tuân thủ những quy định liên quan để đảm bảo an toàn.